Etapy operacji tarczycy
1. Przygotowanie do zabiegu
-
Diagnostyka przedoperacyjna:
-
Badania hormonalne (TSH, FT3, FT4, kalcytonina w przypadku podejrzenia raka rdzeniastego)
-
USG tarczycy i biopsja cienkoigłowa (BAC)
-
Tomografia komputerowa (jeśli guz jest duży lub nacieka sąsiednie struktury)
-
Badania ogólne (morfologia, koagulogram, elektrolity, EKG)
-
-
Ewentualne przygotowanie farmakologiczne:
-
U pacjentów z nadczynnością tarczycy (np. choroba Gravesa-Basedowa) stosuje się tyreostatyki i beta-blokery, aby zapobiec przełomowi tarczycowemu.
-
-
Znieczulenie: Operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym.
2. Dostęp chirurgiczny
-
Wykonuje się nacięcie łukowate u podstawy szyi w okolicy nadmostkowej, tzw. cięcie Kochera
-
Oddziela się tkanki podskórne i mięśnie szyi, aby uzyskać dostęp do tarczycy.
3. Preparowanie tarczycy i identyfikacja struktur anatomicznych
-
Oddzielenie tarczycy od otaczających tkanek – chirurg precyzyjnie preparuje gruczoł, aby nie uszkodzić nerwów i naczyń.
-
Identyfikacja i ochrona nerwu krtaniowego wstecznego – odpowiada on za ruchomość strun głosowych. Jego uszkodzenie może prowadzić do chrypki, a obustronne porażenie może powodować trudności w oddychaniu. Bardzo ważne w na tym etapie jest używanie neuromonitoringu.
-
Zachowanie, rezerwacja przytarczyc – gruczoły te odpowiadają za gospodarkę wapniową organizmu. Jeśli ich usunięcie przypadkowe wraz z gruczołem tarczowym zostało zauważone, można je przeszczepić w inne miejsce (np. do mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego).
- usunięcie tkanki chłonnej przedtchawicznej, grupy węzłów chłonnych gdzie następują pierwsze przerzuty raka tarczycy. To rozszerzenie zabiegu stosuje się w przypadku stwierdzenia lub wysokiego podejrzenia raka tarczycy
4. Resekcja tarczycy
Zakres wycięcia tarczycy zależy od wskazań:
-
Lobektomia (tyreoidetomia subtotalna) – usunięcie jednego płata tarczycy, stosowane przy guzkach jednostronnych lub niektórych nowotworach.
-
Tyreoidektomia totalna – całkowite usunięcie tarczycy, najczęściej przy nowotworach złośliwych.
-
Tyreoidektomia subtotalna obustronna – częściowe usunięcie obu płatów, stosowane rzadko, np. w niektórych przypadkach nadczynności tarczycy.
-
Z limfadenektomią – usunięcie okolicznych węzłów chłonnych w przypadku nowotworów złośliwych (np. raka brodawkowatego lub anaplastycznego).
5. Kontrola hemostazy i zamknięcie rany
-
Dokładna kontrola krwawienia, aby uniknąć krwotoku pooperacyjnego.
-
Założenie drenażu (nie zawsze konieczne).
-
Warstwowe zszycie rany i założenie opatrunku.
6. Opieka pooperacyjna
-
Monitorowanie funkcji oddechowych – wczesnym powikłaniem może być obrzęk w okolicy operowanej lub uszkodzenie nerwów.
-
Kontrola poziomu wapnia – po usunięciu tarczycy i przytarczyc może wystąpić hipokalcemia (niedobór wapnia).
-
Terapia hormonalna:
-
Jeśli usunięto całą tarczycę, pacjent wymaga dożywotniej terapii lewotyroksyną (Euthyrox, Letrox).
-
W niektórych przypadkach raka konieczna jest terapia radiojodem.
-
Podsumowanie
Operacja tarczycy jest precyzyjnym zabiegiem wymagającym ochrony nerwów krtaniowych i przytarczyc. Zakres resekcji zależy od rodzaju choroby. Po operacji konieczna jest kontrola poziomu hormonów tarczycy i wapnia oraz ewentualna suplementacja.